شش ماه پس از پپروزی حزب چپگرای ائتلاف چپ یونان (سیزرا) در انتخابات پارلمانی این کشور و آغاز مذاکره با طلبکاران اروپایی (صندوق بینالمللی پول، کمیسیون اروپا و بانک مرکزی اروپا) حلقه فشار به دولت نوپای این کشور که برای اولین بار قدرت را در این کشور به دست گرفته است، افزایش یافته است. آقای چیپراس به عنوان جوان ترین نخست وزیر این کشور که با شعار پایان ریاضت اقتصادی دیکته شده از سوی تروئیکا برای یک دوره چهار ساله به قدرت رسیده است پس از به بن بست مذاکرات اخیر با نهادهای اروپایی مجبور به اعلام همه پرسی در این کشور گردید. وی ابتدا این همه پرسی را به صحن پارلمان این کشور آورد و با 178 رای مثبت، 120 رای منفی و دو رای ممتنع آنرا به تصویب پارلمان 300 نفر این کشور رساند.
پس از اعلام زمان این همه پرسی نخست وزیر در سخنرانی تاریخی خود با مردم کشورش گفتگو کرد و قصد خود را از وظیفهای که مردم در 25 ژانویه (برگزاری انتخابات پارلمانی) مذاکره با شرکا و پایان دادن به ریاضت اقتصادی و بازگشت رفاه و عدالت اجتماعی به کشورش سخن گفت. از دیدگاه وی در طول این دوره از مذاکرات، از یونان خواسته شد که مفاد تفاهم نامه دولت پییشین یونان را به اجرا در بیاورد، اما این تفاهم نامه توسط مردم یونان در آخرین انتخابات قاطعانه محکوم شده بود. ما حتی برای یک لحظه هم به تسلیم فکر نکردیم، تسلیم یعنی خیانت به اعتماد مردم. شرکای ما در نشست گروه اروپا، اولتیماتومی را به دموکراسی و مردم یونان صادر کردند. اولتیماتومی که با ارزشهای اروپای مشترک در تناقض است.
به گفته چیپراس طلبکاران از دولت یونان میخواهند که طرحهای پیشنهاد شدهای را بپذیرد که بار غیرقابل تحمل جدیدی را بر دوش مردم یونان میافزاید و بهبود اقتصاد و جامعه یونان را تضعیف میکند. پیشنهاداتی که نه فقط منجر به ادامه بلاتکلیفی است، بلکه بر نابرابری اجتماعی تأکید میکند. نهادهای اروپایی اقداماتی را از یونان میخواهند که منجر به مقررات زدایی بیشتر بازار کار، کاهش مزایای بازنشستگی، تقلیل بیشتر دستمزد در بخش دولتی و افزایش مالیات بر مواد غذایی، رستورانها و گردشگری و حذف معافیتهای مالیاتی برای جزایر یونانی میشود. پیشنهادات ارائه شده نقض صریح حقوق اساسی و اجتماعی اروپایی است. آنها نشان میدهند که در رابطه با کار، برابری و شأن انسان، هدف برخی از شرکا و نهادها یک راه حل مورد قبول برای همگان نبوده، بلکه تحقیر کل مردم یونان است. این پیشنهادات عمدتا سماجت صندوق بینالمللی پول را بر ریاضت سخت و تنبیهی برجسته میکند و برای رهبران قدرتهای اروپایی این ضرورت را فراهم میکند که فرصت را غنیمت شمرده و به کاری دست بزنند که سرانجام بحران بدهی یونان را یک پایان قطعی ببخشد، بحرانی که بر کشورهای دیگر اروپایی نیز اثر گذاشته و آینده پیوستن به اروپا را تهدید میکند. از نگاه نخست وزیر وظیفه تاریخی نسبت به مبارزات و فداکاریهای مردم یونان برای استقرار دموکراسی و حاکمیت ملی، بر دوش ماست.
وی پیش از همه پرسی تاکید کرده بود در روز همه پرسی من از شما میخواهم به باج خواهی و اولتیماتومی که از ما میخواهد یک ریاضت کشی سخت و تحقیرآمیز را بپذیریم بدون اینکه پایانی داشته باشد و بدون هیچ چشم انداز بهبودی اجتماعی و اقتصادی، مستقلا و با غرور پاسخ دهید، همانگونه که تاریخ مردم یونان حکم میکند، ما به خودکامگی و ریاضت، با دموکراسی به آرامی و قاطعانه پاسخ خواهیم داد. یونان، زادگاه دموکراسی، یک پاسخ دموکراتیک پرطنین به اروپا و دنیا خواهد داد. من شخصا به احترام به نتیجه انتخاب دموکراتیک شما، هر چه که باشد، متعهد میباشم و مطمئن هستم که انتخاب شما تاریخ کشور ما را محترم شمرده و پیام کرامت به دنیا خواهد فرستاد. همه ما در این لحظات مهم باید بخاطر داشته باشیم که اروپا خانه مشترک مردم است، در اروپا صاحب خانه و مهمان وجود ندارد. یونان یک بخش جدایی ناپذیر از اروپاست و باقی خواهد ماند، و اروپا یک بخش جدایی ناپذیر از یونان است. اما بدون دموکراسی، اروپا یک اروپای بدون هویت خواهد بود.
چیپراس طی مصاحبه دیگری با شبکه تلویزیونی خصوصی «آنتنا» اعلام داشت صرف نظر از نتیجه نظرسنجی در عرض 48 ساعت توافق با اعتبار دهندگان محقق خواهد شد و بانکها پس از تحقق توافق باز خواهند شد. در صورت پیروزی «آری» توافقی که به آن اعتقاد ندارم را امضا خواهم کرد اما هر چه پیروزی «نه» قویتر باشد توافق نهایی بهتر خواهد بود. اروپا نشان داد احترامی برای دمکراسی قائل نیست.
از دیدگاه وی خواستههای وام دهندگان باعث افزایش فقر در جامعه خواهد شد و بحران مالی یونان ادامه مییابد و کشور نخواهد توانست به توسعه اقتصادی دلخواه خود دست یابد و به همین دلیل ما این پیشنهاد را نپذیرفتیم. دولت با رای منفی مرم به خواستههای وام دهندگان، با توانایی بیشتری برای گرفتن حق ملت وارد مذاکرات و رسیدن به توافق با اتحادیه اروپا میشود، بنابراین انتظار داریم که مردم در همه پرسی با گفتن «نه» مواضع دولت را در مذاکرات تقویت کنند. از نگاه وی رای نه به معنی جدا شدن از اتحادیه اروپا و یا یورو نیست، بلکه بازگشت به اروپایی است که اصول دارد. با رای نه، وامدهندگان تحت فشار قرار میگیرند که شرایط بهتری به یونان ارائه دهند که بازنشستگان و فقیران را تحت فشار نگذارد. رای نه رایی است که ما به پدران و مادران خود، فرزندان خود و خودمان بدهکاریم. این وظیفه ما است. ما این کار را به تاریخ بدهکاریم. رهبران اروپایی هشدار دادهاند که رای منفی به منزله خروج یونان از حوزه یورو است. مردم یونان به وسایل مختلف تهدید میشوند که شرایط وامدهندگان را بپذیرند بدون اینکه راه حل واقعی برای پایان بحران اقتصادی یونان ارائه شود.
بحران یونان و مواضع اروپا
در دو سال اخیر و مذاکرات یونان با تروئیکا، آلمان اصلیترین عامل فشار به آتن بوده است. صدراعظم، معاون وی، وزیر دارایی و سخنگوی دولت این کشور بشکلهای مختلف بر مخالفت با پیشنهادات آتن تاکید داشتهاند. صدراعظم آلمان اعتقاد دارد طرح برگزاری همه پرسی در یونان از بی ارادگی مقامات یونان در حل معضل بدهی هایشان حکایت دارد. با توجه به اوضاع اقتصادی یونان در منطقه یورو، ما در برابر یک چالش سرنوشت ساز قرار داریم. وی در هفتههای اخیر تلاش داشت وحدت در حوزه یورو را مد نظر قرار دهد تاکید کرده است همبستگی و مسئولیت پذیری در همکاری کشورهای منطقه یورو دو روی یک سکهاند. در این عرصه تنش و درگیری، ما باید برای هر چالشی توافقی پیدا کنیم. اگر توانایی ما برای یافتن توافق از دست برود اروپا هم نابود میشود. اگر یورو شکست بخورد اروپا هم شکست خواهد خورد. یورو روی اعتماد مشترک بنا نهاده شده است.
وزیر دارایی آلمان که از مخالفین هرگونه کمک به یونان به شمار میرود اعتقاد دارد بحران مالی یونان ممکن است در نهایت به فروپاشی نظام بانکی این کشور منجر شود و از همین رو نهادهای مالی اروپایی باید مراقب عواقب این موضوع باشند. خروج احتمالی یونان از منطقه پولی یورو موقت خواهد بود. یونان بخشی از منطقه یورو است و در این مساله جای هیچ تردیدی وجود ندارد. این که یونان در منطقه یورو باقی بماند یا به طور موقت از آن خارج شود، پرسشی است که یونانیها خود باید به آن پاسخ دهند. از نگاه وی شکست مذاکرات با آتن قابل پیش بینی بود زیرا آنها برنامهای برای اصلاحات نمیخواهند. وقتی اطلاعات اقتصادی داشته باشیم و اظهارات سیپراس را قبل و پس از انتخاب شدنش به نخست وزیری یونان جدی گرفته باشیم، میتوانیم متوجه شویم که دولت یونان تمایلی به برنامه اصلاحات ندارد. به همین علت از ابتدا در باره نتیجه مذاکرات با دولت آتن بسیار بدبین بودم و در نهایت هم این بدبینی تایید شد. یورو از طریق یک همه پرسی در یونان شکست نمی خورد. اما یورو زمانی که تعهدات در قبال قواعد اروپایی کاهش یابد، شکست می خورد. اروپا نمی تواند به طور دائم کمکهای مالی بدون قید و شرطی را ارائه دهد.
یونکر رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا نیز که در شش ماه اخیر بیشترین انتقاد را به رهبران آتن داشته است مدعی است شرایط در یونان بسیار وخیم است و این کشور در یکی از بزرگترین بحرانهای طول تاریخ خود قرار گرفته است. وی پیشنهادات یونان را اغلب بسیار دیر یا کاملاً بیحساب و کتاب خوانده است و معتقد است آتن احساس میکند که بعد از همه تلاشهایش برای یافتن یک راه حل برای بحران یونان مورد خیانت قرار گرفته است. مذاکرات بهصورت یکجانبه از طرف دولت یونان ناتمام ماند. ما واقعاً تا آخرین لحظات کوههایی را جابهجا میکردیم، تا اینکه دولت یونان در را بست. این برای یونان مناسب نیست که یک دموکراسی را به جان 18 دموکراسی دیگر بیندازد. پیشنهادات وام دهندگان بینالمللی به آتن عادلانه بوده و بسته ریاضتی احمقانهای نبود.
مارتین شولتز رئیس پارلمان اروپا، در اظهاراتی مداخله جویانه در امور داخلی یونان امیدوار است پس از برگزاری همه پرسی یک دولت فنسالار در این کشور روی کار آید تا به دوره حاکمیت چپ گرایان افراطی سیریزا پایان داده شود! از نگاه وی اگر مردم یونان به اجرای برنامه اصلاحات مدنظر طلبکاران کشورشان رای مثبت دهند و با این کار بقای یونان را در منطقه یورو تضمین کنند، نخست وزیر چپگرای یونان به شکلی منطقی و آن گونه که تعهد کرده است از سمت خود کناره گیری خواهد کرد تا به ناچار انتخابات پارلمانی جدید در این کشور برگزار شود.
در این میان کریستین لاگارد، مدیر کل صندوق بینالمللی پول تمایل خود را از ادامه اصلاحات ریااضت اقتصادی یونان اعلام و معتقد است نتایج همه پرسی در یونان به این کشور کمک کند تا از بحران مالی و اقتصادی که اکنون گرفتار آن شده است خارج شود و اوضاع اقتصادی این کشور روشنتر شود. یونان قبل از هر چیز باید ساختار اقتصاد خود را اصلاح کند و سپس به موضوع تمدید مهلت بازپرداخت بدهی های کشورش بپردازد. برای حل و فصل بحران یونان به رفتار سنجیدهتری نیاز داریم. با توجه به تردیدها و آشفتگیها، من معتقدم که در مذاکره با یونان برای حل و فصل بحران این کشور به رفتار پختهتری نیاز داریم.
دایسلبلوم رئیس حوزه شورای وزرای دارایی حوزه یورو نیز اعتقاد دارد در صورت پیروزی «نه» در همه پرسی، یونان جایگاهی در حوزه یورو نخواهد داشت. وی هشدار داد مردم یونان باید بدانند که با انتخاب «نه» توافق بهتری کسب نخواهند کرد. در صورت پیروزی «آری» چشم انداز بهتری ایجاد شده اما در صورت «نه» اوضاع بسیار متفاوت خواهد بود. بحران یونان در حال وخیم تر شدن است و بیم آن میرود اگر مردم یونان در همه پرسی روز یکشنبه رای منفی به پیشنهادهای بستانکاران کشورشان دهند، اوضاع از این همه بدتر شود. اوضاع به علت رفتار و رویکردی که دولت یونان در پیش گرفته است در حال وخیم تر شدن است. پیش از بررسی هر کمک جدید به یونان رفتار دولت آتن در قبال شرکای خود باید تغییر یابد.
4949
نظر شما